Feliks Ignacy Leon baron Konopka (herb Nowina) urodził się 17 lipca 1888 roku w Brniu. Był najstarszym synem Jana Franciszka Konopki działacza gospodarczego, politycznego, kompozytora, mecenasa sztuki i największego posiadacza własności ziemskiej na terenie powiatu dąbrowskiego. Zgodnie z tradycją na cześć urodzin najstarszego potomka płci męskiej Jan Franciszek Konopka zasadził obok dworu do dziś rosnący dąb „Feliks”.
Feliks Konopka ukończył gimnazjum św. Anny w Krakowie i Wydział Rolniczy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez dwa lata, do wybuchu pierwszej wojny światowej, studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych na kursie u Jacka Malczewskiego. Jacek Malczewski często bywał w Brniu, był bliskim przyjacielem Jana Franciszka Konopki. Namalował jego portret, a także obraz Chrystusa Ukrzyżowanego, który znajdował się w kościele parafialnym w Oleśnie. Został on skradziony w latach 80-ych i do dzisiaj go nie odzyskano. Jacek Malczewski przez kilka lat mieszkał w kamienicy Konopków w Krakowie przy ulicy Krupniczej 8.
Feliks Konopka od najmłodszych lat przedstawiał talent do rysunków, malarstwa i poezji. Posiadał, także dar do języków obcych. Mówił płynnie po francusku i niemiecku, doskonale znał również angielski. Było to zasługą jego ojca Jana Franciszka, który w celu nauki języków zatrudniał prywatnych nauczycieli.
Feliks Konopka czynnie uczestniczył w życiu towarzyskim elit artystycznych Krakowa. Był pożądaną partią, a krakowskie damy oceniały go jako pięknoducha, dżentelmena i estetę. Zgodnie z wówczas panującą modą wśród artystów interesował się mistycyzmem i okultyzmem. Jego największą, choć nie odwzajemnioną miłością życia była Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Należał do jej wieloletnich adoratorów. (Feliks Konopka ożenił się dopiero w 1978 roku w wieku 90 lat). W latach 20-ych był związany z grupą literacką „Czartak” założoną przez Emila Zegadłowicza, do której należeli m.in.: Zofia Kossak-Szczucka, Jan Wiktor, malarz Julian Fałat, Zbigniew Pronaszko. Grupa „Czartaka”, której nazwa jest zaczerpnięta z gwary, tworzyła w duchu miłości do przyrody, pochwały człowieka obcującego z naturą i mistycyzmem. Pierwsze wiersze napisał w 1917 roku. W 1929 roku wydał tomik wierszy „Słowa w ciemności”: Następne zbiory wierszy opublikował w końcówce życia- „Ostatnia jesień” w 1972, „Skarbonki z rudej gliny” w 1981 roku.
W 1920 roku Jan Franciszek Konopka podzielił majątek między swoich synów i córkę. I tak Feliks otrzymał dziedziczne dobra Breń, na które składały się: gospodarstwo w Brniu, folwark Ulinów/Julinów/ (Dąbrówki Breńskie), las w Podborzu, dwór wraz z ogrodem francuskim i parkiem angielskim, stawy i młyn. Jego o rok młodszy brat Jan otrzymał Olesno wraz z dworem Owczarnia, natomiast Wietrzychowice przypadły siostrze Jadwidze, małżonce Karola barona Dlauhowesky – Langendorf. W jej imieniu wietrzychowicki folwark nadzorował ojciec Jan Franciszek Konopka. Jako właściciel ziemski Feliks Konopka wprowadzał nowoczesne maszyny i uprawy, a nawet założył pierwszą w powiecie pieczarkarnię. Jak przystało na ziemianina kochał polowania i konie. W swoim majątku prowadził hodowlę koni rasy małopolskiej. Był gospodarzem surowym, ale szanowanym. Gdy wkrótce po wojnie starał się o stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki anonimowy donosiciel domagał się odmówienie przyznania Konopce stypendium, gdyż ten kazał się całować chłopom po rękach. Po sprawdzeniu sprawy okazało się, że Konopka był „porządnym obszarnikiem” i tym samym otrzymał stypendium. Na pytanie: „No Panie Feliksie, jak to tam było? Pozwalał się Pan całować chłopom po rękach?” Feliks Konopka odpowiedział: „Tak, ale w rękawiczkach oczywiście”.
Feliks Konopka należał do Związku Ziemian i Stronnictwa Konserwatywno-Ziemiańskiego, chociaż to jego ojciec i brat Jan byli bardziej aktywnymi działaczami. Po wybuchu II wojny światowej Konopkowie uchodząc przed niemieckim agresorem trafili do Lwowa. Tam zetknęli się z władzą sowiecką. Na Boże Narodzenie ’39 roku udało im się powrócić do Brnia. W czasie II wojny światowej Feliks Konopka i jego brat z Olesna należeli do konspiracyjnej organizacji ziemiańskiej „Uprawa”, „Tarcza”, „Opieka”. Zadaniem tej konspiracji było logistyczne zabezpieczenie (finansowe, materialne, punkty przerzutowe, udzielanie schronienia) Armii Krajowej. W majątku Feliksa Konopki przez pewien okres pracowali Żydzi. Jak wynika z relacji praca w gospodarstwie Konopki była przez nich pożądana ze względu, że baron Konopka nie przestrzegał ściśle niemieckich postanowień i zakazów odnośnie traktowania ludności żydowskiej. Dla Żydów była to możliwość zdobycia dodatkowego pożywienia dla rodzin w dąbrowskim getcie. Współpracował również z terenowymi oddziałami AK i BCh oraz z powiatowym Delegatem Rządu na Kraj. Znana jest m.in. akcja rozdania bydła wśród chłopów powiatu dąbrowskiego tuż przed planowaną konfiskatą przez Niemców. W majątku Konopki schronienie znajdowali również zagrożeni działacze organizacji konspiracyjnych. Ze względu na to, że Niemcy traktowali dwory i wieś jako zaplecze dostaw żywności stąd praca w dworach mogła niekiedy uchronić przed wywózką. W styczniu 45 roku w obawie przed wkraczającą Armią Czerwoną, Konopkowie wyjechali do swojej kamienicy w Krakowie przy ulicy Krupniczej. W lutym 45 roku jego majątek na podstawie dekretu o reformie rolnej został rozparcelowany. Część majątku wraz z zabudowaniami przeznaczono na szkolnictwo rolnicze. Część najcenniejszych pamiątek rodzinnych, obrazów, mebli, naczyń, zastawy stołowej, a także dwa XVII-wieczne gobeliny Feliks Konopka wziął ze sobą. Reszta została rozdana, ale również rozkradziona i zniszczona. Do dziś można wśród mieszkańców powiatu znaleźć meble po Konopkach. Dwa małej wartości obrazy, broń myśliwska, paradne szpady i pistolety, a także kilka rzeźbionych foteli znajduje się w Muzeum Okręgowym w Tarnowie. Część książek z domowej biblioteki Konopków jest w Bibliotece im. Słowackiego w Tarnowie, a pozostałości archiwum rodzinnego w Archiwum Państwowym w Krakowie – Oddział w Tarnowie. Po rozparcelowaniu majątku Feliks Konopka otrzymał zakaz jakiegokolwiek, choćby kilkudniowego, przebywania na terenie powiatu dąbrowskiego. Nigdy już po opuszczeniu Brnia nie był w rodzinnych stronach.
Po przyjeździe do Krakowa Feliks Konopka wstąpił do Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich. Wiąże się z tym pewna anegdota. Gdy ofiarowywał konia Związkowi Literatów powiedział: „To wprawdzie nie jest Pegaz, ale też to nie są czasy żeby latać w obłokach.” Dla byłego „obszarnika” nadszedł materialnie bardzo ciężki okres. Dzięki pomocy kolegi z kursu Malczewskiego, Mariana Słoneckiego został zatrudniony przy konserwacji ołtarza Wita Stwosza. Aby zapewnić sobie egzystencje Feliks Konopka powoli sprzedawał rodzinne pamiątki. I tak jeden z gobelinów („Triumf Ateny” o wymiarach 3,5 m x 7 m) w latach 60-ych zakupiło Muzeum Narodowe w Kielcach a drugi gobelin „Triumf Wenus” znajduje się w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Jako ciekawostkę można podać, ze gobeliny te zostały zakupione przez prababkę Feliksa na słynnych jarmarkach w Dąbrowie Tarnowskiej, które odbywały się przez tydzień w okresie Zielonych Świątek do połowy XIX wieku.
Ponieważ miał kłopoty z wydawaniem swojej twórczości poświęcił się przekładom literatury francuskiej i niemieckiej. Jako tłumacz jego nazwisko „nie kłuło tak w oczy” komunistycznych decydentów. Przetłumaczył m.in. „Zbójców” F. Schillera, „Lotta w Weimarze” T. Manna, „Fausta” J.W. Goethego i „Listy do Mileny” F. Kafki. W 1963 roku został wyróżniony nagrodą PEN-Clubu (międzynarodowego stowarzyszenia pisarzy) za przekład „Fausta” Goethego, który ukazał się rok wcześniej. Feliks Konopka już w latach 30-ych XX wieku zajmował się tłumaczeniem polskich poetów na język francuski: Fredry, Mickiewicza i Norwida. Jak sam wspominał w wywiadzie „A to tak nagle przyszło, jak wyzwanie. Pamiętam siedziałem w ogrodzie w Brniu… Czytałem Pawlikowską i pomyślałem sobie, jak by to świetnie brzmiało po francusku… I tak się zaczęło…”
Zmarł 17 lutego 1982 roku w Krakowie w wieku 92 lat. Pogrzeb odbył się 22 lutego na Cmentarzu Rakowickim.
Feliks Konopka – ziemianin – właściciel majątku w Brniu. Jeden z najwybitniejszych tłumaczy literatury pięknej, poeta. Członek Związku Literatów Polskich PEN-Clubu. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Laureat nagrody PEN-Clubu i m. Krakowa.
Korzystano ze źródeł:
Archiwum rodzinne Konopków – Archiwum w Tarnowie
Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Marcin Chorązki „Ziemianie wobec wojny”
Michał Wenklar (Red.) „Ziemianie wobec okupacji”
Magdalena Samozwaniec „Zalotnica niebieska”, „Maria i Magdalena”
Dziennik Polski nr 16/82 – O Feliksie Konopce słów parę
Gazeta Południowa 186/80 – Feliks Konopka. Wywiad z tłumaczem.
T. Kwiatkowski „Od kuchni. Anegdoty literackie”
Encyklopedia PWN
Aleksandra Pietrzykowa „Region tarnowski w okresie okupacji hitlerowskiej”
Najcenniejsze zabytki – Muzeum Narodowe w Kielcach. Katalog wystawy.